Kur Beklentisi İlaç Teminini Zorluyor: Vatandaş Eczanelerde Eli Boş Dönüyor
2024 yılı Ekim ayından itibaren ilaç fiyatlandırmasında esas alınacak olan 1 avro, Türk Lirası karşısında 21,6721 TL olarak belirlendi. Ekim ayında yeni bir kur düzenlemesi beklentisi, özellikle kanser hastaları başta olmak üzere pek çok hastanın eczanelerden ilaç alamamasına neden oldu. Vatandaşlar, ‘Zam gelecek diye ilaçları vermiyorlar’ şeklinde eczaneleri suçlarken, eczacılar ise ilacın temin edilememesinin sorumlusunun ecza depoları ve üretici firmalar olduğunu belirtiyor. Antalya’da bir kanser hastası, yaklaşık 10 eczaneye gitmesine rağmen, iki haftadır ilacını bulamadığını ifade etti. Eczaneler, ecza depolarına sistem üzerinden talep gönderdiklerini ancak ‘stokta yok’ yanıtı aldıklarını belirtiyor.
İlaç Fiyatında Avro Kuru Değişecek
Antalya Eczacı Odası Başkanı Mustafa Çelebi, bu kanser ilacının ecza depolarından temin edilemediğini uygulamalı olarak gösterdi. Dört ecza deposuna ilaç talebi yapan Çelebi, ‘Ürün stokta yok’ yanıtıyla karşılaştı. Türkiye’de ilaç fiyatlarının sabit kur politikası ile belirlendiğini söyleyen Çelebi, “Her yıl bir defa avro kuru belirleniyor ve kura göre ilaç fiyatlandırması yapılıyor. Bu yıl da Ekim ayı içinde yeni bir avro kuru düzenlemesi beklentisi var, bu nedenle ilaçlara erişimde zorluk yaşanıyor. Bunun sorumlusu kesinlikle meslektaşlarımız değil” dedi.
Üretim Durduruluyor, Depolar ‘Yok’ Diyor
Çelebi, yaşanan sorunun nedenini ise şöyle açıkladı:
“İlaç firmaları zam beklentisi geldiğinde üretimlerini durduruyor. Fiyatlar belirlendikten sonra üretime yeniden başlıyorlar. Tedarik aşamasında ise ecza depoları ürünleri belli bir yere kaldırıyor ve ‘stokta yok’ diyorlar. Daha önce bulabildiğimiz ürünler şimdi ekranda bile görünmüyor. Vatandaş, 10 gün önce kolayca eriştiği ilaca şu an ulaşamıyor. Bu durumun arkasında başka nedenler var.”
Kanser ve Pahalı İlaç Grubu
Çelebi, özellikle kanser ilaçları ve pahalı ilaç gruplarında bu durumun sıklıkla görüldüğünü vurguladı. Yabancı ilaç firmalarının, Türkiye’deki düşük fiyat nedeniyle bu ilaçları getirmek istemediğini belirten Çelebi, “Bu durum, dış ülkelerdeki rekabeti de olumsuz etkiliyor” dedi.
Şikayet Var, Geri Bildirim Yok
Çelebi, avro kurunun geride kalması, zam beklentisi ve kamu kurum iskontosunun iyi düzenlenmemesi gibi üç ana sebeple bu sorunun yaşandığını ifade etti. Fiyat belirleme konusunda yeni modellerin konuşulması gerektiğini vurgulayan Çelebi, “Depoların ‘ilaç yok’ demesinin son iki yıldır belirgin hale geldiğini ifade etti. Bu durumla ilgili Sağlık Müdürlüğü’ne başvuruda bulunduk, ancak geri dönüş alamadık” dedi.
İlaç Takip Sistemi Eczacılara Yeniden Açılsın
İlaçların üretiminden son kullanıcıya kadar devlet takibinin olduğu İlaç Takip Sistemi hakkında da konuşan Çelebi, bu sistemin eczacılara yeniden açılması gerektiğini belirtti. “Eczacılar, ilaçların geçmişini takip edemiyor. Eğer bu sistem aktif olursa, ilaçların ne zaman ve nereden geldiğini görebiliriz” dedi.
Antalya İl Sağlık Müdürü Behzat Özkan ise ilaç temini sorununa ilişkin yapılan şikayetler üzerine gerekli incelemelerin yapılacağını belirterek, “Eğer ecza deposunda ilaç var ise ve talep ediliyor ama ‘yok’ deniliyorsa, bu suçtur” açıklamasında bulundu.
