Avrupa Birliği’ne (AB) yakınlığıyla bilinen EU Reporter tarafından aktarılan bilgilere göre, Avrupa’da artan sayıda uzman ve siyasetçi, titanyum madeninin Rusya’ya yönelik yaptırım paketleri dışında bırakılmasını sorgulamaya başladı. AB, Rusya’nın Ukrayna işgalinin ardından petrol, doğalgaz ve kömür ihracatına ağır yaptırımlar uyguladı ancak havacılık, savunma, denizcilik, kimya ve tip sektörleri için kritik öneme sahip olan titanyum, bugüne kadar yaptırımlardan muaf tutuldu. Titanyum pazarının 2030 yılına kadar 52 milyar dolara ulaşması bekleniyor ve AB, alternatif üretim ve tedarik hatları oluşturmasının ardından, titanyumun yaptırımlara dahil edilmesi için raporlar hazırlamaya başladı.
Rusya’nın Titanyum Üretimindeki Payı
Rusya, dünya titanyum maden üretiminin yaklaşık yüzde 14,5’ini gerçekleştiriyor. Ancak, bu gücün büyük kısmı Ural merkezli ‘VSMPO-AVISMA’ şirketi sayesinde işlenmiş havacılık sınıfı titanyum pazarındaki hakimiyetinden kaynaklanıyor. Şirket, 2022 öncesinde ABD havacılık devi Boeing’in ihtiyacının yüzde 80’ini, Avrupa’nın büyük havacılık firması Airbus’ın ise yüzde 60’ını karşılıyordu. Savaşın ardından bu oranlar hızla geriledi; Airbus’ın Rusya’ya bağımlılığı bugün yaklaşık yüzde 20’ye düşerken, Boeing ve Safran ise siparişlerini tamamen durdurdu. Direnci yüksek hafif titanyum, savunma sektöründe jet motorları, uzay araçları ve askeri araçlarda yoğun olarak kullanılıyor.
Batılı Şirketlerin Tepkisi
Batılı şirketler, Rusya’dan doğan boşluğu hızla dolduruyor. ABD’de ATI Titanium, Howmet Aerospace ve TIMET, üretim kapasitelerini artırdı ve geri dönüşüm tesislerine yatırım yaptı. Fransa’da Aubert & Duval, modernizasyon ile büyük titanyum dövme parçaları üretmeye başladı. Japonya, sünger titanyum üretimini iki katına çıkardı; ayrıca dünyanın en büyük titanyum ihracatçılarından Kazakistan ile AB ilişkilerinin derinleşmesi, Batı’ya ihraç edilen titanyum için alternatif rotaların oluşturulmasını sağladı. Bahreyn, yeni bir havacılık sınıfı titanyum kompleksi kuruyor. Avrupa ve ABD’nin attığı bu adımlar sonrasında pazar hacmi giderek büyüyen titanyumun da Rusya’ya yönelik yaptırımlar listesine eklenmesi isteniyor.
Rusya’nın Üretimindeki Düşüş
Kulislerden elde edilen bilgilere göre, Rusya’nın titanyum üretimi giderek düşüyor. Savaş öncesinde 32 bin ton sünger titanyum üreten Moskova’da, bu yıl üretim hacmi yalnızca 17 bin tona geriledi. Savaş öncesinde çoğunluğu ihraç edilen titanyum, ağırlıkla Rusya’nın askeri ihtiyaçları için iç pazarda kullanılıyor. Moskova’nın finansman kanalları daraldığı için Çin üzerinden yapılan dolaylı ihracat, Batı pazarındaki kayıpları telafi edemiyor. AB güvenlik uzmanları, titanyumun yaptırımlar dışında tutulmaya devam edilmesinin “Batı’nın caydırıcılığına zarar vereceği” görüşünde birleşiyor.
Komisyonun Gündeminde
Bu talepler Avrupa Komisyonu’nun masasına kadar gelmiş durumda. Uzmanların konu hakkındaki raporlarına göre, Airbus ve Boeing’in Rusya’dan kopuşu, ticari açıdan ek yaptırımları daha uygulanabilir hale getirmiş durumda. Raporlarda ayrıca Moskova’ya yönelik titanyum yaptırımlarının ABD ile uyumu güçlendireceği, boşlukları kapatacağı ve Moskova’nın savaş ekonomisine kaynak akışını keseceği ifade ediliyor.
Kaynak: Web Özel
