İstanbul‘daki barajların doluluk oranı, son on yılın en düşük ikinci seviyesine geriledi. Alibey, Elmalı, Istrancalar, Pabuçdere ve Kazandere barajları neredeyse tamamen kururken, Melen Nehri’nden su takviyesi yapılan Ömerli Barajı’nın doluluk oranı bile yüzde 20’ye kadar düştü. Uzmanlar, bu durumu “yaklaşan su krizi” olarak tanımlarken, Melen Barajı’nın halen devreye alınmamış olması durumu daha da kritik hale getiriyor. Eğer kuraklık Aralık ayının sonuna kadar sürerse, Melen Nehri’nden sağlanan su bile İstanbul’un ihtiyacını karşılamakta yetersiz kalabilir.
Sürdürülebilir Değil
2025 yılı boyunca İstanbul’daki barajlarda yaşanan düşüş, son on yılın en düşük doluluk seviyelerine işaret ediyor. İSKİ verilerine göre, kentteki barajların ortalama doluluk oranı yüzde 20 seviyesine kadar geriledi. Bu oran, 2014 yılından bu yana kaydedilen en düşük ikinci seviye olarak dikkat çekiyor. Megakentte 15 Nisan 2025 tarihinde baraj doluluk oranı yüzde 82.2 olarak ölçülmüştü. Ancak yaz aylarındaki artan sıcaklıklar ve yağış eksikliği, su seviyelerini hızla aşağı çekti. 30 Haziran’da doluluk oranı yüzde 66.2’ye gerilerken, yalnızca dört ay sonra, 26 Ekim’de bu oran yüzde 23.2’ye düştü. Geçen yılın aynı döneminde ise doluluk oranı yüzde 38.3 seviyesindeydi. İSKİ’nin haftalık ölçüm tabloları, düşüşün özellikle ağustos ve eylül aylarında hızlandığını ortaya koyuyor.
Sesimizi Duymayan Yok!
Eski DSİ yöneticilerinden Su Politikaları Uzmanı Dursun Yıldız, “İstanbul’da günlük ortalama 3 milyon metreküp su tüketiliyor; yaz ve sonbahar aylarında bu miktar 3,2 milyon metreküp seviyesini aşıyor. Bu yüksek tüketim, barajlardaki azalmayı hızlandıran önemli etkenlerden. Yıllardır uyarıyoruz ama sesimizi duyan yok. Tam 15 yıldır su yönetim modelinin değişmesi gerektiğini haykırıyoruz fakat söylediklerimiz dikkate alınmıyor. İstanbul, birkaç yıl içinde Bursa veya İzmir’deki tabloya benzer bir durumla karşılaşacak” şeklinde konuştu.
Aralık Son Şans
Barajlardaki su seviyesindeki düşüşün temel nedenleri arasında yetersiz yağış, uzun süreli sıcak hava dalgaları, artan buharlaşma ve nüfus yoğunluğuna bağlı yüksek su tüketimi yer alıyor. Su yönetimi uzmanları, 2025 yılını İstanbul için “kritik uyarı eşiği” olarak nitelendiriyor. Mevcut tüketim düzeyi ve kuraklığın sürmesi halinde, 2026 yılının başında barajlardaki kullanılabilir su oranının yüzde 10’un altına inebileceği uyarısında bulunuluyor. Yetkililer, su tasarrufunun artık zorunluluk haline geldiğini vurgularken, meteorolojik veriler de kısa vadede kayda değer bir yağış beklenmediğine dikkat çekiyor.
Durum Kritik
Eski Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarlarından Prof. Dr. Mustafa Öztürk, İstanbul için durumun vahim olduğunu belirtirken, şu uyarıları gündeme taşıyor: “2025 yılında İstanbul’un su tablosuna bakıldığında, hem genel ortalamalar hem de baraj bazlı veriler açısından durum kritik. Barajlardan bazıları neredeyse ‘kuruma’ sınırına geldi.“
Kayıp-Kaçak Önlenmeli
“Geçmiş on yıllık ortalamalar ile karşılaştırıldığında 2025 doluluk oranları, hem genel hem de yerel baraj bazında en düşük yıllardan biri” diyen Prof. Dr. Öztürk, “Bu tablo, İstanbul’un su politikalarında yapısal değişim ihtiyacını bir kez daha gözler önüne seriyor. Baraj su yönetimi, yağmur suyu depolaması, su tasarrufu uygulamaları, su kayıp-kaçakları azaltma ve bölgesel eşitsizlikleri giderme yönünde acil adımlar atılmalıdır.” ifadelerini kullandı.
