MİT, resmi internet sitesinde bulunan “Özel Koleksiyon” bölümünde, ziyaretçilerin erişimine açtığı belgeler arasında iki yeni rapor yayımladı. Bu belgelerden biri, 85 yıl öncesine ait olan ve ‘İngiliz Kemal’ olarak bilinen Ahmet Esat Tomruk hakkında olumsuz görüşler içeren bir rapor. Diğeri ise, dönemin Almanya Ankara Büyükelçisi Franz Von Papen’in suikasttan kurtulmasının ardından gönderilen tebrik mektubuna dair bir rapor.
İNGİLİZ KEMAL İLE İLGİLİ OLUMSUZ GÖRÜŞLER
Milli Mücadele dönemindeki istihbarat faaliyetlerine dair bilgiler sunan belgeler arasında, ‘İngiliz Kemal’ olarak anılan Ahmet Esat Tomruk hakkında Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti’nin (MAH) olumsuz görüşünü içeren, 26 Aralık 1940 tarihli bir yazıya yer verildi.
Bu raporda, Tomruk’un ‘İngiliz Kemal’ lakabının yanı sıra ‘Boksör Kemal’, ‘Kemal Esat’ ve ‘Gözlüklü Kemal’ gibi isimlerle de anıldığı belirtiliyor. Tomruk’un, yurt dışı gezilerinden edindiği bilgilerin ağızdan duyma olduğu ve bir dönem Hizmet tarafından da kullanıldığı ifade ediliyor. Raporda Tomruk hakkında yapılan olumsuz değerlendirmeler ise şu ifadelerle aktarılmış:
“Sarhoş ve kumarbaz olduğu da öğrenilen bu adamdan istifade melhuz olmadığı gibi verdiği veya vereceği haberlerde itimada layık olmaktan uzaktır. Şu anda Bulgaristan’da bulunan Kemal’in durumu takip edilmektedir.”
BÜYÜKELÇİ VON PAPEN’E GÖNDERİLEN MEKTUP
Dönemin Almanya’nın Ankara Büyükelçisi Franz Von Papen’e, 1942 yılında İzmir’in Karşıyaka ilçesindeki Şemikler Köyü Muhtarı Şakir tarafından gönderilen tebrik mektubu ve MAH İzmir Merkez Amirliği’nden gelen 21 Nisan 1942 tarihli rapor da yayınlandı.
Suikasta uğrayıp kurtulan Von Papen’e gönderilen bu tebrik mesajı üzerine, cevap mektubunun zarfında açık adresin belirtilmemesi nedeniyle MAH’a gönderildiği ve görevli bir postacı aracılığıyla Muhtar Şakir’e ulaştırıldığı raporda yer alıyor.
Köy Muhtarı Şakir’in Von Papen’i şahsen tanımadığı, ancak Almanlara karşı duyduğu sempati nedeniyle, gazetede okuduğu suikast haberinin ardından kendisine bir tebrik mektubu yazdığı belirtiliyor.
Von Papen’in kaleme aldığı cevap mektubunda ise şu ifadeler yer alıyor:
“Sayın Bayım, Türk Milletinin muhtelif tabakalarından gelen tebriknameler arasında sizinki bilhassa memnuniyetimi mucip olmuştur. Beni hatırlayarak iyi dileklerde bulunduğunuz için kalbi teşekkürlerimi sunarım.
Milletlerimiz arasındaki büyük dostluğun pekişmesi için bundan sonra da çalışabileceğimden mutluluk duymaktayım. En iyi dileklerimi saygılarımla sunarım.”
