Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, enerji ve maden alanlarına yönelik düzenlemeleri içeren tartışmalı kanun teklifini Meclis Başkan Vekili Tekin Bingöl başkanlığında görüştü. Genel Kurul’da kanun teklifi üzerindeki tartışmalar sonrasında, Bingöl’ün grup başkanvekillerine 3’er dakikalık söz hakkı vermesi gerginliğe yol açtı. AK Partili milletvekilleri oylama talep ederken, muhalefet milletvekilleri Bingöl’e destek verdiler. Oylamanın ardından teklif kabul edilerek yasalaştı.
Çevresel Değerlendirme Zorunluluğu
Kabul edilen kanuna göre, Çevre Kanunu’nda önemli değişiklikler yapılmakta. Artık ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir’ ibaresi metinden çıkarılırken, çevreyi etkileyen projeler için ‘ÇED olumlu kararı’ alınması zorunluluğu getirildi. Yatırım şirketleri, bu olumlu ÇED kararını almadıkları sürece onay, izin, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatı alamayacak, dolayısıyla projelerine başlayamayacaklar. ÇED işlemleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülecek.
Maden Kanunu’nda Önemli Düzenlemeler
Kanunla birlikte Maden Kanunu’nda da değişiklikler yapılmakta. Ruhsat bedeli tanımında çevre ile uyum teminatı kaldırılırken, rehabilitasyon bedeli yeniden düzenleniyor. Alınacak ruhsat bedeli, ilgili firmanın ruhsat süresi, işletilen maden sayısı ve kapladığı alan büyüklüğüne göre belirlenecek ve ocak ayının sonuna kadar tahsil edilecek. Elde edilen gelirin yüzde 30’u Maden Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) bütçesine, yüzde 70’i ise genel bütçeye aktarılacak.
Kritik Madenlerin Stoklanması
Yeni düzenlemelerle madencilik faaliyetlerinde önemli değişiklikler yapıldı. Kritik ve stratejik madenler, arz kesintisi veya yüksek fiyat artışları durumunda ekonomik sorunlar veya güvenlik zafiyeti yaratabileceği için özel bir önem taşıyor. Bu madenler, ilgili kamu kurumlarının görüşleri doğrultusunda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirlenecek.
Rehabilitasyon Bedeli Düzenlemesi
Rehabilitasyon işlemleri yeniden ele alınarak, firmalardan alınacak rehabilitasyon bedeli, işletme ruhsat bedeli kadar olacak şekilde düzenlendi. Bu bedel yalnızca rehabilitasyon amacıyla kullanılacak ve haczedilemeyecek.
Zeytinlik Alanlarda Maden Faaliyetleri
Kanun, zeytinlik alanlarda elektrik ihtiyacına yönelik sınırlı maden faaliyetlerine de izin veriyor. Ancak bu faaliyetler, zeytin ağaçlarının taşınması veya eş değer zeytinlik kurulması şartına bağlı. Zeytin ağaçları taşınamadığı takdirde, madencilik faaliyetleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın izniyle gerçekleştirilebilecek. Taşınacak zeytin ağaçlarından yeterli verim alınamaması durumunda ek ağaç dikimi zorunlu olacak.
Genel Kurul Görüşmeleri Devam Ediyor
Kanun teklifinin kabul edilmesinin ardından Meclis Başkanvekili Tekin Bingöl, birleşime 15 dakika ara verdi. Aranın ardından Genel Kurul’un vergi düzenlemeleri de dahil olmak üzere yeni kanun teklifleri üzerinde görüşmelerine devam etmesi bekleniyor.
