19 Mart tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan sosyal medya erişim krizi, günümüzde tüm interneti etkisi altına almış durumda. X, Instagram, WhatsApp ve YouTube gibi popüler sosyal medya platformlarına erişim engelleri koymak amacıyla bant daraltma uygulandığı iddia edilirken, yetkililerden resmi bir açıklama henüz gelmedi.
SOSYAL MEDYA HARİCİNDE İNTERNET HIZI DÜŞTÜ
Her şey 19 Mart sabahı saat 06:00 civarında başladı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve yakın çevresindeki kişilerin “yolsuzluk ve terör” suçlamalarıyla gözaltına alınması, Türkiye’de büyük bir infial yarattı. Hemen sonrasında X, Instagram, YouTube ve TikTok gibi platformlara erişim kısıtlamaları getirildi. Netblocks verilerine göre, bu engellemeler saat 08:27 itibarıyla doğrulandı. Downdetector üzerinden yapılan bildirimlerde ise sosyal medya platformlarının yanı sıra, kullanıcıların banka uygulamaları, alışveriş siteleri ve müzik uygulamaları gibi birçok dijital hizmete erişim sorunları yaşadığı belirtildi.
Muhalefet, durumu “siyasi darbe” olarak nitelendirirken, hükümetten henüz resmi bir gerekçe gelmedi.
BANT DARALTMA UYGULAMALARI DEVAM EDİYOR
Yaşanan sorun sadece sosyal medya ile sınırlı kalmadı. Çarşamba günü ilerledikçe, genel internet hızı daha da kötüleşti. Türkiye genelinde video yükleme işlemleri neredeyse imkansız hale geldi ve mesajlaşmalarda gecikmeler yaşanmaya başladı. Aralarında haber sitelerinin de bulunduğu birçok web sitesi, bu yavaşlama nedeniyle erişime kapandı.
Mobil operatörler, Türk Telekom, Turkcell ve Vodafone kullanıcıları da sabit genişbant aboneleriyle benzer sorunlarla karşı karşıya. Bağlantı mevcut olsa da, işlevsellik büyük ölçüde kaybolmuş durumda. Bilgisayar güvenliği ve internet yönetişimi uzmanı Netblocks, 20 Mart sabahı saat 10:00 itibarıyla Türkiye’de bant daraltmanın devam ettiğini ve engellemelerin %70-100 arasında değiştiğini açıkladı. Şu anda VPN hizmetleri bile bu sıkı önlemlere karşı etkisiz kalmış durumda; VPN ile erişim sağlayabilenlerin bile yeterli hızda internet hizmeti almadığı belirtiliyor.
KRİZİN SONUCU NE ZAMAN GELECEK?
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile BTK tarafından henüz kapsamlı bir açıklama yapılmadı ve internet krizinin ne zaman sona ereceği belirsizliğini koruyor. Ancak İstanbul Valiliği, kent genelinde 4 gün süreyle her türlü toplantı, gösteri ve basın açıklamasının yasaklandığını duyurdu. Valilikten yapılan açıklamada, “Valiliğimizce il genelinde kamu düzenini korumak ve olası provokatif eylemlerin önüne geçmek amacıyla 19-23 Mart tarihleri arasında her türlü toplantı, gösteri ve basın açıklaması yasaklanmıştır” ifadesi yer aldı. Bant daraltmanın da bu süre boyunca devam edebileceği konuşulmakta.
Eğer bant daraltma siyasi bir karar ise, hükümetin tavrı belirleyici olacaktır; bu durum günler sürebilir. Eğer teknik bir sorun ise, ISS’lerin çözüm hızına bağlı kalacak. Şu anda Türkiye, internetin belirsizlik gölgesinde sıkışmış bir durumda…
