Çin’in Tiencin kentinde gerçekleştirilen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi, ABD liderliğindeki tek kutuplu düzene karşı güçlü mesajlar verdi. Zirvede kabul edilen Tiencin Deklarasyonu, “Soğuk Savaş zihniyetine” meydan okurken, Çin ve Rusya liderleri, kamuoyuna yeni bir küresel vizyon sundu. ŞİÖ’nün eski Başdanışmanı ve Ortadoğu Politikaları Direktörü Profesör Dai Wang, “Bu yalnızca bir deklarasyon değil, aynı zamanda Asya‘nın yeni jeopolitiğidir; Batı’nın yaptırımları küresel çoğunluğu daha hızlı Asya’ya yönlendiriyor” dedi. Profesör Wang, Türkiye’nin 2012 yılında bu potansiyeli ilk fark eden ülke olduğunu belirtti. İşte Wang’ın Tiencin Zirvesi hakkındaki çarpıcı tespitleri:
KÜRESEL ALTERNATİF
Tiencin Deklarasyonu, çok kutuplu bir dünya düzeni çağrısı yaparak, tüm ulusların Birleşmiş Milletler merkezli eşit temsiliyet talep ettiğini vurguladı. Ülkeler, iç işlerine karışılmasına ve müdahalelere karşı duruş sergiliyor. ABD’nin tek taraflı yaptırımları ve tarifeleri küresel ticareti olumsuz etkilerken, ŞİÖ, ulusal paralar, bölgesel ödeme sistemleri ve BeiDou altyapısıyla bu duruma somut bir yanıt veriyor. Ayrıca, ŞİÖ Kalkınma Bankası ve enerji ile yeşil ekonomi için ortak platform oluşturulması kararı, küresel bir alternatif sunuyor.
TÜRKİYE FARK ETTİ
Türkiye‘nin zirveye katılımı, ŞİÖ’nün tarihsel sürecinde önemli bir adım olarak öne çıkıyor. ŞİÖ her zaman Türkiye’nin temel ve merkez bir ülke olduğunu vurguladı. Türkiye, 2012 yılında diyalog ortağı olarak katıldığında Asya ve Avrupa’nın finans ve güvenlik potansiyelinin gücünü ortaya koymuştu. Türkiye, Avrupa Birliği üyeleri ve bölge ülkeleri, bu potansiyelin sunduğu fırsatları değerlendiriyor. Orta Koridor lojistiği ve ulusal paralarla ticaret hedefleri, tüm Avrasya’yı dış şoklara karşı daha dayanıklı hale getirecektir.
IMF’E GÜVENSİZLİK BÜYÜYOR
Batı ülkeleri, ŞİÖ’nün “karşıt” ve “düşman” blok olduğu yönündeki önyargılı değerlendirmeleriyle dikkat çekiyor. Zirveye ilişkin yapılan yorumlarda sıkça “Soğuk Savaş 2” ifadeleri kullanılması, bu taraflı tutumu gözler önüne seriyor. Zirvenin sonuç bildirgesinde bankacılık, ödeme altyapısı, enerji ve lojistik ağlar gibi ekonomik unsurların ön planda olduğu görülüyor. Bu nedenle, IMF ve Dünya Bankası’na karşı güvensizlik artıyor. Batının tek taraflı yaptırımlarda ısrar etmesi, küresel çoğunluğun daha hızlı bir şekilde Asya’nın alternatif finansal mimarisine entegre olmasına yol açıyor. Tek kutuplu dünya artık işleyen ve kabul gören bir gerçeklik değil.
Kaynak: Web Özel
