Intel ve AMD ikilisinin uzun zamandır sürdürdüğü x86 hegemonyası, Apple Silicon ile güçlenen ARM rüzgarı sayesinde sarsılmaya başladı. Grafik pazarının lideri NVIDIA, N1 ve N1X kod adlı ARM tabanlı işlemcileriyle bu rekabete katılmaya hazırlanıyor. 2025 yılında piyasaya sürülecek bu yongalar, Windows dizüstü bilgisayarlarında uzun pil ömrü ve entegre RTX özellikleri sunarak AI destekli PC kavramını yeni bir seviyeye taşımak için hedefleniyor.
Qualcomm Tekelinin Sonu
Microsoft’un 2016 yılında Qualcomm ile yaptığı münhasırlık anlaşmasının 2024 yılında sona ermesi, ARM tabanlı Windows dizüstü bilgisayarlarına çip tasarlama hakkının diğer üreticilere açılmasıyla sonuçlandı. NVIDIA, bu fırsatı değerlendirerek MediaTek ile stratejik bir iş birliği kurdu.
N1 ve N1X’in Konumlandırılması
NVIDIA’nın yol haritası iki aşamadan oluşuyor. İlk aşamada, 2025 yılının sonuna doğru N1X kod adlı amiral gemisi model tanıtılacak. Bu modelin hedefi, Qualcomm Snapdragon X Elite performans bandı. İkinci aşama ise 2026’da gelmesi beklenen N1 modeli; bu modelde enerji verimliliği ön planda olacak ve ana akım kullanıcılara hitap edecek.
Beklenen özellikler hakkında konuşmadan önce, küçük bir not: Henüz resmi slaytlar mevcut değil, dolayısıyla sayısal değerler değişiklik gösterebilir. Ancak, tedarik zinciri raporları, TSMC’nin 3 nm üretim sürecini, LPDDR5X/LPDDR6 bellek desteğini ve Blackwell tabanlı entegre bir GPU’yu gündeme getiriyor. Bu sayede ray-tracing, DLSS benzeri görüntü yükseltme ve 180 TOPS’u aşan NPU performansı gibi ileri düzey özelliklerin dizüstü bilgisayarlara inmesi bekleniyor.
Project DIGITS ile Gelen İpucu
NVIDIA, CES 2025’te Project DIGITS adlı mini yapay zeka bilgisayarını tanıttı. Cihaz, 20 çekirdekli ARM işlemci ve Blackwell GPU içeriyordu. Linux tabanlı DGX OS üzerinde çalışan DIGITS, 3,000 dolar etiket fiyatıyla bir geliştirici platformu olarak konumlandırıldı. Ürünün ana mesajı açıktı: NVIDIA, ARM çekirdeklerini başarıyla veri merkezinin yanı sıra masaüstü boyutuna da entegre edebiliyor.
Teknik Temeller
Aşağıdaki maddeler, sızıntılardan derlenen ortak beklentileri özetliyor:
- 3 nm üretim süreci, mobil sınıf güç tüketimini dizüstü performansına taşımayı amaçlıyor.
- Blackwell iGPU, RTX serisiyle tanınan ışın izleme ve yapay zeka destekli görüntü yükseltme motorunu barındırıyor.
- NV-Link Lite benzeri bir dahili ara birim sayesinde harici ekran kartına düşük gecikmeli bağlantı planlanıyor.
Bu detaylar, NVIDIA’nın yalnızca CPU ile sınırlı kalmayıp, RTX ekosistemini ARM dünyasına genişleteceğini gösteriyor.
Rekabet Dinamikleri Nasıl Değişecek?
Intel Lunar Lake ve AMD Strix Point, geleneksel x86 tarafında mimari tazelenme vaat ediyor. Qualcomm ise Oryon çekirdekli Snapdragon X Elite serisiyle ARM cephesinde önemli bir konum kazandı. NVIDIA, hem yapay zeka kütüphanelerindeki deneyimi hem de ray-tracing destekli entegre GPU avantajıyla bu denkleme farklı bir değer önerisi ekliyor. Kısacası, 2025-2026 döneminde mimari yarış yalnızca “çekirdek sayısı” etrafında değil, yapay zeka hızlandırma kapasitesi ve grafik özellikleri etrafında şekillenecek.
Windows on ARM Ekosistemi Hazır mı?
Windows 11’in x86 emülasyonu iyileşti, Microsoft 365 ve tarayıcılar ARM derlemeleri yayımladı, popüler oyun motorları da yerel destek hazırlığında. Bu nedenle, NVIDIA’nın girişi, sürücü ve optimizasyon tecrübesi sayesinde ekosistemi daha da hızlandırma potansiyeli taşıyor. Özellikle GeForce Experience benzeri yazılım katmanının ARM platformuna gelmesi, oyun ve yaratıcı uygulama tarafındaki ilk büyük engelleri ortadan kaldırabilir.
Masaüstüne Açılan Kapı
Şu anda tüm odak dizüstü segmentinde. Ancak, Jensen Huang’ın “MediaTek isterse platformu kendi markasıyla da sunabilir” açıklaması, ileride mini PC veya masaüstü kartı formunda ARM tabanlı NVIDIA çözümlerinin mümkün olabileceğini gösteriyor. Windows uyumluluğu arttıkça masaüstü pazarına geçişin yolu da doğal olarak açılacak.
ARM mimarisinin düşük güç tüketimi avantajı, Apple Silicon’un başarısıyla kanıtlandı. NVIDIA, şimdi bu formülü, RTX grafik deneyimi ve yapay zeka hızlandırmasıyla harmanlayarak Windows dizüstülere taşımaya hazırlanıyor. N1 ve N1X işlemcileri piyasaya çıktığında; performans, pil ömrü ve grafik yetenekleri üçgeninde belirgin bir sıçrama görmemiz muhtemel. 2025 yılı, yalnızca x86-ARM rekabetinin değil, AI destekli PC kavramının da ana akım haline geldiği yıl olarak kaydedilebilir.
-
-
-
-
