Kış Gelmedi, Barajlar Tehlikede: İstanbul Su Krizine Doğru Gidiyor

World EDU Türkçe Editör

13 saat önce

İstanbul barajları, kar yağışının yetersiz kalması nedeniyle doluluk oranında ciddi bir düşüş yaşıyor. Son bir aydır etkili olan yağışlara rağmen, barajların genel doluluk oranı sadece %50 seviyesinde kalırken; Alibey, Darlık, Elmalı, Kazandere, Istrancalar ve Pabuçdere barajları neredeyse tamamen kuruma riskiyle karşı karşıya. Özellikle Ömerli, Terkos ve Büyükçekmece barajları dışında kalan kaynaklar tükenme noktasına geldi. İstanbul’da kayıp-kaçak oranı ise %19 olarak tahmin ediliyor. İSKİ, İstanbul’a günde ortalama 3 milyon metreküp su sağlarken, bu miktarın büyük bir kısmı Avrupa Yakası’nda tüketiliyor.

Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi ve iklim uzmanı Prof. Dr. Levent Kurnaz, “İstanbul’a ne kadar yağmur yağarsa yağsın, kentteki barajların kapasitesi 7, 8 milyon kişiye yetecek kadar. Düzce’yi etkileyecek bir kuraklık yaşanırsa büyük sorunlar baş gösterebilir” diyor.

Kış Gelmedi, Barajlar Tehlikede: İstanbul Su Krizine Doğru Gidiyor - Resim : 1 — Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi ve iklim uzmanı Prof. Dr. Levent Kurnaz, “İstanbul’a ne kadar yağmur yağarsa yağsın, kentteki barajların kapasitesi 7, 8 milyon kişiye yetecek kadar. Düzce’yi etkileyecek bir kuraklık yaşanırsa büyük sorunlar baş gösterebilir” diyor.

SU KAYNAKLARI TEHLİKEDE

Kuraklık riskinin sürdüğünü belirten DSİ eski yöneticisi Dursun Yıldız, “İstanbul’da kayıp-kaçak oranı %19 seviyesinde. Bu oranın %10’a düşürülmesi gerekiyor. Ancak oto yıkama, bahçe sulama ve havuz kullanımı gibi su tüketiminde israf devam ediyor. İstanbul’un yanı sıra, son 60 yılda Türkiye’de kişi başına düşen tatlı su miktarı dörtte bir azaldı; şu an bu rakam 1.300 m³’e gerilemiş durumda. Su kıtlığına doğru ilerliyoruz” şeklinde uyarılarda bulundu.

MELEN BARAJI SORUNU

Eylül, Ekim ve Kasım aylarında yağışların ortalamanın altında kaldığını ifade eden Yıldız, “Aralık ve Ocak’ın ilk yarısında beklenen yağışlar gerçekleşmedi. Melen Barajı’ndaki çatlaklar nedeniyle su temini planları olumsuz etkileniyor. Melen sistemindeki Cumhuriyet arıtma tesisinin kapasitesi de yetersiz kalıyor; bu da Avrupa’ya gönderilen su miktarını kısıtlıyor. Bir süre sonra Melen Barajı da yetersiz kalacak ve deniz suyunu arıtma gündeme gelebilir” diye ekledi.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ UYARISI

Diğer yandan, İstanbul kar yağışından mahrum kalırken Türkiye, son 53 yılın en sıcak yılıyla karşı karşıya. Bilim insanları, iklim değişikliği senaryolarının kaçınılmaz olduğunu belirtiyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2024’ün Türkiye için “en sıcak yıl” olacağını duyurdu. Küresel sıcaklıklar, sanayi öncesi ortalamanın yaklaşık 1.5 derece üzerinde kaydedildi. İTÜ İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği’nden Prof. Dr. Barış Önol, “Türkiye ısınıyor. Özellikle Akdeniz ve İç Anadolu bölgeleri dünya ortalamasından daha fazla ısınıyor” dedi.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı eski Müsteşarı Prof. Dr. Mustafa Öztürk, “Su azaldıkça yer altı sularına yöneliyoruz. Ayrıca havzalar arası su transferi de önemli bir sorun. Marmara Bölgesi’ndeki kentlerin ihtiyaçları, havzalardaki kaynakların potansiyelini aşmış durumda” şeklinde konuştu.

ANORMAL İKLİM GÖRÜNTÜLERİ

2024, tüm dünyada en sıcak yıl olarak kaydedildi ve 1.5 derece sınırına ilk defa ulaşılmış oldu. Avrupa, dünya ortalamasının biraz daha üzerinde ısınıyor. Deniz suyu sıcaklıkları, kış mevsiminde bile yüksek seviyelerde seyrediyor. Kuzey Atlantik’teki deniz suyu sıcaklıkları, normallerin 4-5 derece üzerinde. Bu durum, özellikle kış mevsimi için anormal bir durum. Akdeniz ve Karadeniz de normallerin üzerinde sıcaklıklar göstermekte. Türkiye, Akdeniz çanağı iklim değişikliğinden daha fazla etkileniyor.

Kaynak: Web Özel