AÜ Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Güray Doğan, son zamanlarda meydana gelen fırtına, hortum ve yangın olaylarına dikkat çekerek, bu felaketlerin kökünden sökülmüş ağaçlar ve naylonu yırtılmış seralar gibi ciddi hasarlara yol açtığını belirtti. Doğan, “Şiddetli orman yangınları ve dev dalgalar nedeniyle can kayıplarımız oldu. Tüm bunları iklim değişimine bağlayabiliriz, ancak unutulmamalıdır ki iklim değişimini yaratan da insanoğludur. Su kaynakları, tarım ve enerji sistemleri üzerindeki etkilerini değerlendirmemiz gerekiyor; zira bunlar yaşamımız için gerekli temel altyapı unsurlarıdır,” dedi.
Yüzde 50 Daha Fazla Sıcaklık
Doç. Dr. Doğan, karbondioksit emisyonlarının dünya genelinde artış gösterdiğini ifade ederek, “İklim değişikliği hayatımıza neler getiriyor? Güneş rejimindeki dengesizlikler ve karalarla denizler arasındaki sıcaklık farklılıkları, Antalya’da oldukça sert bir şekilde kendini gösteriyor. Bu durum fırtınalara ve hortumlara zemin hazırlıyor. 2023 yılında dünya sıcaklık ortalaması 1,21 santigrat derece artmışken, Türkiye’de bu oran 1,8 santigrat derece olarak ölçülüyor. Bu da yüzde 50 daha fazla sıcaklık yaşadığımız anlamına geliyor. Ayrıca, Antalya’da deniz seviyesinin yükseldiğini görüyoruz; son 10 yılda bu seviye 7,5 santim artmış durumda,” şeklinde konuştu.
Denizlerdeki Isınma Artıyor
Antalya’daki deniz suyu seviyesinin genel olarak yükseldiğini vurgulayan Doç. Dr. Doğan, “Yapılan projeksiyonlara göre, her 10 yılda 7,5 santimlik bir su seviyesi yükselmesi bekleniyor. Bu konuda ilgili merciler ve ölçüm istasyonları çalışmalarını sürdürüyor. 1960’lardan bu yana karbondioksit emisyonlarının yıllık 0,9 ppm oranında artarken, şu anda bu oran 2,5 ppm’ye yükselmiş durumda. Bu da denizlerin ısınmasının artacağı ve dolayısıyla deniz seviyesinin yükselmeye devam edeceği anlamına geliyor,” dedi.
Milimetreden Santimetreye 10 Yılda Geçiş Var
Deniz seviyesindeki yıllık artışın ilk bakışta göz ardı edilebilir gibi göründüğünü belirten Doç. Dr. Doğan, “Yıllık 0,74 millimetre gibi bir değerle karşı karşıyayız. Ancak 10 yıllık bir değerlendirme yapıldığında bu değer 7,5 santimetreye tekabül ediyor. Bu önemli bir artış ve deniz üzerindeki ölçüm istasyonlarımızla bu verileri belirleyebiliyoruz,” dedi.
Tarımsal Sorunlar Bekleniyor
Şu anda sahillerde ölçülen 7,5 santimlik yükselmenin etkisinin henüz tam olarak görülmediğini, ancak zamanla özellikle Serik bölgesinde etkilerinin hissedileceğini kaydeden Doç. Dr. Doğan, “Antalya’nın doğu kesimlerinde bu etkiler görülmeye başlanacak. Tarımla uğraşanlar, deniz suyunun kara suyuna karışmasıyla tuzlanma sorunları yaşayacaklar. Bu durum tarımda ciddi sorunlar doğurabilir,” ifadelerini kullandı.
Denizler 100 Yıl Sonra Tepki Veriyor
Gelecek yıllarda deniz suyundaki yükselmenin daha da artacağını belirten Doç. Dr. Doğan, “Denizler genellikle 100 yıl kadar sonra küresel ısınmaya tepki veriyor. 1850’den itibaren yaşanan küresel ısınma, denizlerdeki ısınmanın artarak devam edeceğini gösteriyor. Bu durum, buzulların erimesi ve okyanuslardaki akıntılarla ilgili bir durumdur. Küresel anlamda deniz suyu seviyesinin artış göstermesi beklenmektedir,” uyarısında bulundu.
