Joby Aviation, genellikle ticari elektrikli hava taksileri geliştiren bir firma olarak bilinse de, halka açık şirketin uzun süredir devam eden bir ilişki içinde olduğu ABD Savunma Bakanlığı ile ayrı bir pazara yönelik çabaları da bulunuyor. Şimdi, bu yıllara dayanan araştırma ve geliştirme çalışmaları meyvelerini vermeye başlayabilir.
Şirket, Perşembe günü, savunma müteahhidi L3Harris Technologies ile yeni bir uçak sınıfı geliştirmek için “fırsatları keşfetmek” amacıyla bir anlaşma imzaladığını duyurdu. Bu yeni uçak, otonom olarak uçabilen bir gaz türbini hibrit dikey kalkış ve iniş (VTOL) uçağı olacak.
Gaz türbini hibrit VTOL, Joby’nin mevcut S4 uçak platformuna dayanacak. Şirket, S4’ü tamamen elektrikli bir güç aktarma organı ile geliştirmeye odaklanmıştı; ancak geçen yıl, devlet sözleşmesi kapsamında, 521 mil uçabilen hidrojen-elektrik hibrit versiyonunu başarıyla gösterdi. Bu mesafe, batarya elektrikli prototipinin iki katından daha fazladır.
L3Harris ile yapılan anlaşma keşif niteliğinde olsa da, önümüzdeki uçuş testleri ve operasyonel gösterimlerin, ABD Savunma Bakanlığı ile bir askeri sözleşmeye yol açması bekleniyor. Joby, uçuş testlerine bu sonbaharda başlanacağını ve operasyonel gösterimlerin 2026’da gerçekleşmesinin planlandığını belirtti.
Joby, yıllardır tamamen elektrikli dikey kalkış ve iniş uçakları için Federal Havacılık İdaresi (FAA) tarafından Tip 1 sertifikası almak için çalışıyor. Bu uçaklar, kentsel alanlarda kısa mesafelerde yolcu taşımak için kullanılacak.
Şirket ayrıca, yaklaşık on yıldır geliştirme aşamasında Savunma Bakanlığı ile işbirliği yapıyor. Bu ilişki sayesinde, Joby, Savunma Bakanlığı ile “tamamlanma noktasına” ulaşmak için gereken unsurları belirledi. Joby’nin yönetim kurulu başkanı Paul Sciarra, “Menzil, özellikle önemliydi. Bu dönüşümü yapmamız gerektiğini biliyorduk,” dedi.
Sciarra, ayrıca, platformlarının “görevleştirilmesi”nin de önemli olduğunu belirtti; bu, uçaklarının doğru sensörler, otonomi, iletişim ve yük ile nasıl birleştirileceğini göstererek Savunma Bakanlığı için net bir kullanım durumu sağlamayı amaçlıyor.
“İki seçeneğimiz var: ya bunların birçoğunu kendimiz yapmak ya da bu kullanım durumlarını derinlemesine anlayan ve kanıtlanmış teknolojiye sahip mükemmel bir ortak bulmak,” diye ekledi.
İşte burada L3Harris devreye giriyor. L3Harris Entegre Görev Sistemleri Başkanı Jon Rambeau, yeni dikey kalkış teknolojisinin uzun menzilli, mürettebatlı-mürettebatsız işbirliği için çeşitli görevleri mümkün kılacağını belirtti. Bu bağlamda, gaz türbini hibrit VTOL uçağı, çatışmalı lojistik, elektronik harp ve insansız hava araçları sistemlerine karşı (C-UAS) destek görevleri için kullanılabilir.
