Salda Gölü‘ndeki magnezyum karbonatların, Mars‘ta bulunan Jezero Krateri’ndeki eski göl yataklarıyla benzerlik göstermesi, bilim dünyasının dikkatini Salda Gölü’ne yönlendirdi. Bu ilgi, NASA ile yapılan iş birlikleri sayesinde daha da arttı.
NASA‘nın Mars’ta görev yapan ‘Perseverance’ aracı, bu süreçte İstanbul Teknik Üniversitesi‘nden bilim insanlarıyla işbirliği yaparak Salda Gölü ve çevresindeki kayaçları incelemekte.
İstanbul Teknik Üniversitesi Jeomikrobiyoloji-Biyojeokimya Laboratuvarı, University College of London ile ortak bir çalışma yürütüyor. Bu proje kapsamında, Göller Bölgesi’ndeki kayaçlar detaylı bir şekilde incelenecek.
Uzaktan Algılama Yöntemiyle Jeolojik Veriler Elde Edilecek
Projede, Rosalind Franklin Mars gezgini üzerinde bulunan PanCam ve Enfys cihazları kullanılarak kayaçların analizleri yapılacak. Bu sayede, uzaktan algılama yöntemi ile kayaçların içerdiği jeokimyasal veriler ve jeolojik bilgilerin elde edilmesi hedefleniyor.
Bu analizler, Mars’taki magnezyum karbonatların nasıl oluştuğuna dair yeni bilgiler sunacak.
İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurgül Balcı, Salda Gölü’ndeki kayaçların yanı sıra Göller Bölgesi’ndeki diğer kayaçlardan da örnekler alacaklarını belirtti.
Balcı, Mars’ta yaygın olarak bulunan magnezyum karbonatların Göller Bölgesi’nde de farklı şekillerde oluşabileceğini vurgulayarak, “Bu farklı oluşumlar kayaçların üzerinde farklı izler bırakır. Bu izlere bakarak, Mars’taki magnezyum karbonatların kökeni hakkında yeni veriler elde edeceğiz” dedi.
Balcı, University College of London‘daki Mars Laboratuvarı’nda da benzer çalışmalar yürütüldüğünü ve bu nedenle ortak bir projeye karar verdiklerini ifade etti.
Göller Bölgesi’ndeki farklı kayaçlardan örneklemeler alacaklarını belirten Balcı, “Rosalind Franklin sondası üzerinde yapılan spektral analizlerle benzer analizleri burada da uygulayacağız. Böylece, uzaktan algılama yöntemiyle elde ettiğimiz verilerle Mars’taki kayaçları karşılaştıracağız” şeklinde konuştu.
“Salda, Bilimsel Çalışmalara Açılan Kapı Olacak”
Balcı, Mars’taki kayaçların içeriğini anlamanın zorluğuna dikkat çekerek, “Mars’taki karbonatlar, bize buradaki derin su etkileri ve büyük su sirkülasyonları hakkındaki bilgileri sunuyor. Ancak bu oluşumların detaylarını anlamak için daha fazla veriye ihtiyacımız var. Salda ve çevresindeki kayaçlar, bu bilgileri barındırıyor. Mars’ta uygulanan ölçüm teknikleriyle buradaki ölçüm tekniklerini birleştirerek, benzer kayaçları eşleştireceğiz” dedi.
Çalışmanın en iyi örneğinin Salda Gölü olduğunu vurgulayan Balcı, buranın bilimsel araştırmalar için bir kapı araladığını belirtti.
Balcı, Göller Bölgesi’nde beklediklerinden daha fazla jeolojik ve mineralojik benzerlikler keşfettiklerini sözlerine ekledi.
Bu çalışma, sadece yer küre dışındaki yaşam arayışına katkı sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda gençlerin bilimsel merakını da artıracak. Ayrıca, kurulması planlanan Salda Bilim Merkezi‘nin bu alanda önemli görevler üstleneceği belirtiliyor.
