Türkiye, son dönemlerdeki ekonomik dalgalanmalarla hem günlük yaşamını hem de uzun vadeli ekonomik beklentilerini zorlu bir süreçten geçiriyor. Bu dalgalanmalar, finansal piyasalarda da kendini gösteriyor. Özellikle, altın fiyatları, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimine dair artan beklentileriyle son dört ayın zirvesine ulaşmış durumda. Spot altının ons fiyatı %0,9 artarak 3.473 dolara, ABD altın vadeli kontratları ise %0,8 değer kazanarak 3.543,70 dolara yükseldi. Gümüş fiyatları da ons başına 40 doları aşarak 2011’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
İSTİHDAM RİSKİ
Reel sektördeki zorlukların bir yansıması olarak konkordato başvurularında kayda değer bir artış yaşanıyor. 2025’in ilk sekiz ayında yapılan başvurular, 2024’ün tamamını geride bıraktı. Şirketlerin borç ödeme kabiliyeti giderek zorlanıyor, finansal yükümlülüklerini yerine getirmekte güçlük çekiyorlar. Bu durum sürdüğü takdirde, istihdam kayıplarını artırabilir ve bankacılık sektöründe sorunlu kredi oranlarını yükseltebilir.
EKONOMİK DARALMA OLASILIĞI
Citigroup’un raporu, Türkiye ekonomisinin 2025’in ikinci yarısında daralma sürecine girebileceğini öngörüyor. Raporda, “ılımlı daralmalarla birlikte hafif bir resesyon” beklentisi vurgulanıyor. Üçüncü ve dördüncü çeyreklerde büyümenin negatif seyredeceği, yıllık bazda ise sınırlı pozitif büyüme ile 2025’in kapanacağı tahmin ediliyor. Risklerin aşağı yönlü olduğu ve daralmanın daha derin olma ihtimalinin göz ardı edilemeyeceği belirtiliyor.
REKOR DÜZEYLER
Analistlere göre, Türkiye ekonomisi 2025’in ikinci çeyreğinde güçlü bir büyüme sergilemiş gibi görünse de, manşet rakamların ardında ciddi kırılganlıklar mevcut. Gıda fiyatlarındaki hızlı artış, vatandaşların yaşam maliyetini artırırken; tekstil ve hazır giyim sektöründeki kapanmalar ile ihracattaki daralma ekonomik büyümenin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor. Finansal piyasalar dalgalı, altın ve gümüş fiyatları rekor seviyelere ulaşmış durumda. İç talep baskı altında, dış talep ise riskli ve yatırımlar sınırlı.
YAPISAL SORUNLAR
Citigroup’un öngörüsü, 2025’in ikinci yarısında hafif bir resesyonun olası olduğunu gösteriyor. Bu durum, politika yapıcıların zor bir denge kurmasını gerektiriyor. Türkiye ekonomisi, önümüzdeki dönemde hem içerideki finansal koşullara hem de küresel talep dinamiklerine karşı hassas bir süreçten geçiyor. Manşet büyüme rakamlarının ötesine bakmak, yapısal sorunları görmek ve etkili politikalar geliştirmek artık kritik bir zorunluluk.
