Eylül ayının gelmesiyle birlikte, okul sezonu için ebeveynler arasında hazırlık telaşı başlarken, çocuklar da heyecan ve stres dolu bir döneme adım atıyor. Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Klinik Psikoloğu Ayşe Topak, bu dönemde çocukların ve ergenlerin yaşadığı uyum sürecini değerlendirerek ailelere önemli tavsiyelerde bulunuyor. Tatil serbestliğinden okul düzenine geçişin her yaş grubunda farklı psikolojik ihtiyaçlar doğurduğunu vurgulayan Topak, ebeveynlerin rolünün büyük olduğunu belirtiyor. “Eylül ayı, hem çocuklar hem de aileler için bir yeniden yapılanma dönemidir” diyen Topak, bu süreçte çocuklarda kaygı, uyum güçlüğü gibi tepkilerin görülebileceğini, ailelerin ise sabırlı ve destekleyici bir yaklaşım benimsemesinin çocukların okul ve sosyal ilişkilerinde başarılı sonuçlar doğuracağını ifade etti.
Ayrılma Kaygısı: Normal Bir Duygu
Anaokuluna başlayan çocukların ebeveynlerinden uzun süreli ayrılmalarının zorluklarına dikkat çeken Klinik Psikolog Ayşe Topak, bu süreçte ağlama nöbetleri ve karın ağrısı gibi psikosomatik belirtilerin ortaya çıkabileceğini belirtiyor. Bu aşamada, vedaların kısa ve net tutulması, çocuğa okulun güvenli bir yer olduğunun hissettirilmesi ve öğretmenle iş birliği yapılmasının uyumu kolaylaştıracağı vurgulanıyor.
İlkokul döneminde çocuklar, “başarı” ve “aidiyet” kavramlarına odaklanırken, “Ya yapamazsam?” kaygısının sıkça yaşandığını belirten Topak, ebeveynlere şu önerilerde bulunuyor:
- Çocuğun çabasına odaklanarak, sadece akademik başarıya değil öğrenme sürecine değer verin.
- Sınıf dışında spor, sanat gibi sosyal etkinliklere yönlendirin.
- Akşam sohbeti ve uyku rutinleri oluşturarak güven ortamı sağlayın.
Ebeveynlerin Dikkatine: Öneriler
Ergenliğe geçişin ilk basamağı olan ortaokul döneminde çocukların akran ilişkilerine yoğunlaştığını dile getiren Topak, ebeveynlere şunları öneriyor:
- Çocuğun arkadaşlarını tanıyın ancak seçimlerine saygı gösterin.
- Baskıcı olmadan sınırlar koyun (ekran süresi, uyku düzeni).
- İlgi alanlarına değer vererek kabul gören bir ortam yaratın.
Uyum Süreci: Sabır ve Destek
Lise çağındaki gençlerin akademik baskı, sınav kaygısı ve kimlik oluşumu sürecinde zorlandığını aktaran Topak, ebeveynlere şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Sadece sınav başarısına değil, duygusal desteğe odaklanın.
- Bağımsızlaşma ihtiyacını tehdit değil, gelişimsel bir gereklilik olarak görün.
- Gelecek planlarında yönlendirici değil, yol gösterici bir tavır takının.
- Öğüt veren değil, yanında duran bir pozisyon benimseyin.
Topak, okulun ilk haftalarında uyku düzeni, sabah rutini ve çocuğun duygularını paylaşmasına fırsat vermenin önemine değinerek, “Uyum süreci birkaç hafta sürebilir. Ancak kaygı, sosyal iletişim güçlüğü veya uyum problemleri uzun sürerse bir uzmandan destek almak gerekir” dedi.
