Son yıllarda dünya üzerindeki büyük okyanus havzalarında alışılmadık sıcak hava dalgaları meydana geldi. Bilim insanları, bu olayların yoğunluğuna dikkat çekerek “Süper deniz sıcak hava dalgaları” olarak adlandırılan olağanüstü bir durumun yaşandığını belirtiyorlar. İngiltere’nin Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nden araştırmacıların değerlendirmeleri, The Guardian gazetesinde geniş bir şekilde ele alındı. Hazırlanan raporda, “Süper deniz sıcak hava dalgalarının etkilediği deniz ekosistemleri, geçmişte hiç bu kadar yüksek deniz yüzeyi sıcaklıkları ile karşılaşmamıştı” görüşü öne çıkıyor.
ARAŞTIRMALAR DOĞRULUYOR
Raporda, bu sıcaklık değişimlerinin balıkçılık başta olmak üzere birçok deniz ürününün geleceğini tehdit ettiği vurgulanıyor. Deniz canlılarının beslenme düzenlerinde meydana gelen değişiklikler, deniz suyu sıcaklığı ile ilgili yapılan çok sayıda küresel araştırma ile paralellik gösteriyor.
ISI DALGALARI VE ETKİLERİ
Guardian’da yayımlanan kapsamlı araştırmaya göre, bilim insanları deniz ısı dalgalarını farklı şekillerde tanımlıyor. Daha sıcak okyanuslar, deniz yaşamı, deniz seviyeleri ve hava modellerinde köklü değişikliklere neden oluyor. Okyus ısınmasının en belirgin kayıplarından biri mercan resifleri olurken, bu durum deniz canlılarının yaşamını derinden etkiliyor. Rapora göre, geçtiğimiz yıl kayıtlardaki en sıcak yıl olarak tarihe geçti ve deniz seviyeleri, bilim insanlarının beklediğinden daha hızlı bir artış gösterdi.
KARİDESLER VE POPÜLASYON AZALMASI
Yapılan araştırmalar, sıcak suların etkisinin ilk olarak karides popülasyonunda hissedildiğini ortaya koydu. Raporda, “Sıcak suların kuzeye çektiği uzun yüzgeçli kalamarlar karidesleri avlıyor” ifadesine yer verildi. 2023 yılına kadar Kuzey karides popülasyonunun yaklaşık 200 milyona düştüğü tahmin ediliyor. Ticari balıkçılığın zorluğu iklim değişikliği ile bir kat daha artmış durumda.
TEHLİKE ALTINDAKİ TÜRLER
Marine Stewardship Concil’in verilerine göre, tehlike altındaki türler şunlardır:
- Uskumru: Artan deniz sıcaklıkları, uskumru stoklarının kuzeye kaymasına neden oluyor ve bu durum, kıyı devletleri arasında kaynak paylaşımı sorunları yaratıyor.
- Morina: İklim değişikliği, genç morinaların hayatta kalma oranlarını azaltıyor ve bu durum sürdürülebilir avcılığı zorlaştırıyor.
- Ringa Balığı ve Mavi Mezgit: Bu türler soğuk sulara bağımlı oldukları için ısınan denizlerde popülasyonları azalıyor.
TÜRKİYE’DE BALIKÇILIK SEKTÖRÜNDE ETKİLER
Bu gelişmeler, Türkiye’deki balıkçılık sektörünün sürdürülebilirliğini tehdit etmekte. Birçok üniversitenin su ürünleri bölümleri tarafından derlenen bilgilere göre, Türkiye’de sofralardan eksilebilecek türler şunlardır:
- Hamsi ve İstavrit: Su sıcaklıklarının artışı ve oksijen seviyelerindeki düşüş, av miktarlarında azalmaya yol açıyor.
- Palamut: Av miktarlarında ciddi düşüşler gözlemleniyor.
- Kılıç, Ton, Orkinos, Uskumru: Düşük oksijen seviyeleri, bu türlerin Marmara ve Karadeniz’i terk etmesine neden oluyor.
Denizlerdeki bu sıcaklık artışlarının, ekosistemi ve balıkçılığı nasıl etkileyeceği merakla bekleniyor.
