Büyük Teknoloji Şirketlerinin Desteklediği Nükleer Fisyon Girişimleri
Yapay zeka nedeniyle ABD’de elektrik talebinin artması, büyük teknoloji şirketlerini veri merkezleri için enerji üretim kapasitesini güvence altına almaya yönlendiriyor.
Birçok şirket, bu bağlamda nükleer fisyon teknolojisine yönelmeyi tercih ediyor. Son yıllarda, yıllarca süren santral kapatmaların ardından bu güç kaynağı yeniden popülerlik kazandı. Fisyon, mevcut nükleer santrallerde kullanılan bir yöntemken, füzyon henüz deneysel aşamadadır ve yatırımcıların ilgisini çekmesine rağmen, tükettiğinden daha fazla elektrik üretememektedir.
Teknoloji şirketleri için fisyonun cazibesi, 7/24 sürekle akan güvenilir bir enerji kaynağı sunmasıdır. Bu sayede veri merkezleri, ihtiyaç duydukları anlarda hesaplama yüklerini yönetme potansiyeline sahip oluyor.
Ayrıca, yeni reaktör tasarımları, mevcut nükleer santrallerin dezavantajlarını aşmayı vaat ediyor. Eski santraller, 1 gigawatt’tan fazla elektrik üretebilen büyük reaktörler etrafında inşa edilirken, yeni modüler reaktörler (SMR), çeşitli ihtiyaçları karşılamak için bir arada birden fazla modül kullanılmasını sağlıyor.
Modüler reaktörler, maliyetleri düşürmek için seri üretime dayanıyor, ancak şu ana kadar ABD’de hiçbiri inşa edilmedi. Yine de, Amazon, Google, Meta ve Microsoft gibi büyük teknoloji firmaları, nükleer girişimlere yatırım yapmaktan veya onlarla enerji satın alma anlaşmaları imzalamaktan geri durmadılar.
Büyük teknoloji şirketlerinin desteklediği nükleer fisyon girişimleri şöyle:
Kairos Power
Kairos Power, Google’dan aldığı güvenle 2035 yılına kadar yaklaşık 500 megavat elektrik satın alma sözü aldı. İlk reaktörün 2030 yılında devreye girmesi planlanıyor. Şirketin küçük modüler rektörleri, soğutma ve ısı taşıma için sıvı tuz kullanıyor. Bu tasarım, işletim güvenliğini artırmayı hedefliyor.
Oklo
Oklo, veri merkezi dünyasına odaklanan bir diğer SMR şirketidir. Şirket, sıvı metal ile soğutulan bir reaktör tasarlıyor. Ancak, ilk lisans başvurusu 2022’de reddedildi. Buna rağmen, Oklo, 2044 yılına kadar Switch veri merkezi operatörüne 12 gigawatt enerji sağlama anlaşması imzaladı.
Saltfoss
Saltfoss, sıvı tuz ile soğutulan SMR’ler inşa etmeyi hedefliyor. Şirket, iki ila sekiz reaktörü gemilere yerleştirerek ‘Power Barge’ adını verdiği bir model geliştirmeyi planlıyor. Şu ana kadar yaklaşık 60 milyon dolar yatırım aldı.
TerraPower
Bill Gates tarafından kurulan TerraPower, sıvı sodyum ile soğutulan ve eritilmiş tuz enerji depolama sistemine sahip daha büyük bir reaktör olan Natrium’u inşa ediyor. İlk enerji santrali, 2024 yılında Wyoming’de faaliyete geçecek.
X-Energy
X-Energy, Amazon’un İklim Taahhüt Fonu tarafından desteklenen 700 milyon dolarlık bir yatırım aldı. Şirket, Pacific Northwest ve Virginia’da 300 megavat yeni nükleer enerji kapasitesi geliştirme anlaşmaları duyurdu. Yüksek sıcaklıklı, gazla soğutulan reaktörleri, son dönem tasarımlarının aksine dikkat çekiyor.
Bu girişimler, büyük teknoloji şirketlerinin nükleer enerjiye olan ilgisinin ve gelecekteki enerji üretiminde yer alma çabalarının bir yansıması olarak öne çıkıyor.
