Bilim İnsanları Ay Taşını İnceledi, Milyarlarca Yıllık Sırlar Ortaya Çıktı
1972 yılında Ay‘dan getirilen ve yarım asırdır saklanan bir numune, bilim dünyasında büyük bir heyecan yarattı. Apollo 17 astronotları tarafından toplanan troilit tozları üzerinde yapılan incelemeler, heyecan verici bulgular sunuyor.
Araştırmacılar, Ay ile aynı yaşta veya daha eski olabilecek kükürt izotopları tespit etti. Bu keşif, Ay’ın ve Güneş Sistemi’nin erken dönemine dair bildiklerimizi köklü bir şekilde değiştirme potansiyeline sahip.
Önceki Örneklerle Karşılaştırıldığında Şaşırtıcı Bulgular
Brown Üniversitesi’nden gezegen bilimci James Dottin, yaptıkları kütle analizlerinde elde ettikleri izotop oranlarının daha önce hiçbir Ay örneğinde görülmediğini ifade etti. “Her şeyi yeniden kontrol ettik. Sonuçlarımız doğruydu ve gerçekten çok şaşırtıcı.” dedi.
Numunedeki bazı parçalar, beklenen şekilde Ay volkanizmasına işaret eden kükürt-33 artışı gösterirken, diğer kısımlar “şok edici düzeyde” kükürt-33 eksikliği taşıyor. Bu tür bir izotop oranı yalnızca ince bir atmosferde ultraviyole ışığı ile gerçekleşen fotokimyasal süreçlerle oluşabiliyor.
İki Güçlü İhtimal Gündemde
Bu durum, iki önemli ihtimali gündeme getiriyor. Birincisi, Ay’ın oluşum dönemindeki magma okyanusu sırasında kükürtün buharlaşıp atmosferde ışıkla etkileşmesi; ikincisi ise kükürdün, Ay’ın oluşumuna yol açtığı düşünülen Theia adlı gökcisminden gelmiş olması. Her iki senaryo, bu kükürdün Ay’ın en eski malzemelerinden biri olduğunu gösteriyor. Üstelik fotokimyasal izler, erken Ay’da yüzey malzemesinin mantoya doğru hareket ettiğini düşündürüyor.
Bilinenleri Değiştirebilecek Bir Olasılık
Dottin, “Dünya’da bunu levha tektoniği yapıyor. Ay’da ise böyle bir mekanizma olmadığı düşünülüyordu. Bu ihtimal oldukça heyecan verici.” diye konuştu. Elde edilen sıra dışı izotop oranı, Ay’ın Dünya–Theia çarpışması sonrası tamamen homojen bir toz bulutundan oluştuğu görüşünü de zayıflatabilir. Eğer bu doğru olsaydı, kükürt izotopları Ay’ın mantosunda eşit dağılmış olurdu.
Bilim insanları, bu olağanüstü bulgunun peşini bırakmıyor. Ay’dan, Mars’tan ve asteroitlerden yeni örnekler toplanmadan gizemin tam olarak çözülemeyeceği belirtiliyor.
