California’daki bir garajda 1 Nisan 1976‘da mütevazı bir başlangıç yapan Apple, yenilikçi tasarımları, kullanıcı dostu arayüzleri ve yüksek teknoloji ürünleriyle dünyanın en etkili şirketlerinden biri haline gelmiştir.
Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne tarafından kurulan bu şirket, ilk yılında “kullanıcı dostu bilgisayarlar yaratma” hedefiyle “Apple I” modelini piyasaya sürmüştür.
Apple, 1977 yılının başında “Apple Computer” adıyla anonim bir şirket haline gelmiştir.
Şirketin 1984’te tanıttığı “Macintosh”, grafik kullanıcı arayüzü ve fare desteğiyle kişisel bilgisayar sektöründe devrim yaratmıştır. 2001’de piyasaya sürdüğü “iPod” ise müzik endüstrisini dönüştürerek dijital içerik tüketiminde yeni bir dönemin kapısını aralamıştır.
2007 yılında tanıtılan “iPhone”, tüketicilere masaüstü bilgisayar deneyimi sunarak akıllı telefon pazarında çığır açmıştır.
Apple’ın ismindeki “Computer” kelimesi, tüketici elektroniğine yönelimi vurgulamak amacıyla 2007’de kaldırılmıştır. 2010 yılında “iPad” adını verdiği ilk tabletini tanıtmıştır.
Ürün Yelpazesi Genişlemeye Devam Ediyor
CEO olarak Steve Jobs’un yerine 2011 yılında Tim Cook’un geçmesiyle birlikte, Apple ürün çeşitliliğini ve küresel erişimini artırarak piyasa değerini yükseltmiştir.
Yapay zeka, artırılmış gerçeklik ve giyilebilir teknolojilere yatırım yapan Apple, akıllı saat ve kablosuz kulaklık gibi yeni ürünlerini de piyasaya sürmüştür.
2023’te duyurduğu “Apple Vision Pro”, şirketin 2014’ten sonraki ilk yeni ana ürün serisi olmuştur. Vision Pro, geçen yılın şubat ayında piyasaya sürülmüştür.
Son yıllarda yapay zeka yarışında rakiplerinin biraz gerisinde kalan Apple, dünyanın en değerli şirketi unvanını önce Microsoft’a, ardından çip üreticisi Nvidia’ya kaptırmıştır.
iPhone, Yapay Zekayla Daha da “Akıllandı”
Geçen yıl haziran ayında yapay zeka atılımlarını hızlandıran Apple, “Apple Intelligence” teknolojisini tanıtmıştır.
Apple Intelligence’ın, bağlam odaklı bildirimler, yapay zeka destekli görsel içerik oluşturma ve uygulamalar arasında görev yürütme gibi özellikler sunduğu belirtilmiştir.
Microsoft ve Nvidia ile dünyanın en değerli şirketi olma yarışında yerini korumaya çalışan Apple, yapay zeka hamlelerinin ardından yeniden zirvenin sahibi olmuştur.
Geçen yıl eylül ayında yapay zeka destekli yeni akıllı telefonu iPhone 16‘yı tanıtan şirket, bu cihazı büyük üretken yapay zeka modellerini çalıştırmak üzere tasarlamıştır.
2024 yılı şubat ayında ise yapay zeka özellikleri içeren uygun fiyatlı modeli iPhone 16e‘yi piyasaya sürmüştür.
ABD’deki ticaret politikalarındaki belirsizlikler nedeniyle son dönemde teknoloji hisselerindeki dalgalanmalar, Apple hisselerini de etkilemiştir. Ancak, şirketin hisselerinde son bir yılda %28’lik bir artış yaşanmıştır.
Apple’ın geçen yıl bu dönemde 2,6 trilyon dolar olan piyasa değeri, 3,3 trilyon dolara yaklaşmıştır.
Çinli Şirketler Apple’ın Pazar Payını Daralttı
Apple’ın son bilançosuna göre, 28 Aralık 2024‘te sona eren üç aylık dönemde iPhone satışları azalırken, Mac ve iPad satışları artış göstermiştir.
Bu dönemde iPhone satışları yıllık bazda %1 düşerek 69,1 milyar dolara gerilemiş ve piyasa beklentilerinin altında kalmıştır.
Pazar araştırma şirketi IDC’nin raporuna göre, 2024’te küresel akıllı telefon satışları %6,4 artmasına rağmen Apple’ın satışları %0,9 düşmüştür.
Şirketin 2023’te %20,1 olan pazar payı, 2024’te %18,7’ye gerilemiştir.
Yine de Apple, akıllı telefon pazarında liderliğini sürdürse de Çinli rakiplerinin pazar paylarını artırdığı gözlemlenmiştir.
Antitröst ve Patent Davalarının Hedefi Oldu
Macintosh, iPod, iPhone ve diğer yenilikçi ürünleriyle Apple, tüketici elektroniği sektöründeki liderliğini pekiştirirken, aynı zamanda yasal zorluklarla da karşı karşıya kalmıştır.
Antitröst davaları, gizlilik tartışmaları ve fikri mülkiyet haklarıyla ilgili çekişmeler, Apple’ın hukuki mücadelelerinin merkezine yerleşmiştir.
Uygulama mağazası politikaları, düzenleyici kurumlar ve rakip şirketler tarafından yoğun şekilde incelenirken, bu durum rekabet yasaları ve tüketici hakları konularında çeşitli davalara yol açmıştır.
Apple, rakip teknoloji firmalarıyla patent anlaşmazlıkları da yaşamış ve Avrupa Birliği Komisyonu rekabet kontrollerini artırarak ABD’de şirkete karşı antitröst davası açmıştır.
