9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi, Cumhurbaşkanlığı’nın himayelerinde ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından yürütülmeye başlandı.
Türk bilim insanları, Horseshoe Adası’ndaki Türk Bilimsel Araştırma Kampı’nda çalışmalarını başlatmak üzere bölgeye ulaştı.
Bilim ekibini taşıyan Şili bayraklı Betanzos gemisi, King George Adası’ndan hareket ederek yaklaşık 5 gün sonra Lystad körfezi açıklarına demir attı.
Ekibin, zorlu fırtına ve kar yağışlı hava koşullarında çalışmalara başlaması için botlarla Türk Bilimsel Araştırma Kampı’na ulaştığı belirtildi. 20 kişilik ekip, Türk bayrağını göndere çekerek İstiklal Marşını okudu.
9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi Lideri Prof. Dr. Hasan Hakan Yavaşoğlu, “Horseshoe Adası’nda her yıl çalışmalarımıza İstiklal Marşımızı okuyup, bayrağımızı göndere çekerek başlıyoruz. Bu sene de kampımızı açtık ve bayrağımızı göndere çektik,” dedi.
19 Proje Gerçekleştirilecek
Yavaşoğlu, bu yıl ada üzerinde ve denizde toplam 19 proje gerçekleştirileceğini, ekipte 16 Türk ve 4 yabancı bilim insanının bulunduğunu belirtti. “Antarktika’nın iklimsel değişimi, yer bilimlerindeki mekanizmaların anlaşılması, tektonik süreçler, izostatik değişimler, deformasyonlar ve yeni türlerin kaydedilmesi gibi konularda projelerimizi ilerletiyoruz,” ifadesini kullandı.
Projelerin canlı, yaşam, fiziki ve yer bilimleri alanlarını kapsadığını aktaran Yavaşoğlu, “Ada üzerindeki meteoroloji, GNSS ve küresel güneşlenme istasyonlarımız aracılığıyla Antarktika’nın güneyindeki bu alanda yapılabilecek birçok çalışmaya temel oluşturacak verileri topluyoruz,” dedi.
Yavaşoğlu, Seyir Hidrografi Oşinografi Dairesi Başkanlığı’nın deniz haritaları üretmeye devam ettiğini vurgulayarak, “Denizden alınacak örnekler ve bentik bölgeden alınacak örneklerle birçok projeyi hayata geçireceğiz,” şeklinde konuştu.
AFAD, Antarktika Bilim Seferi’ne Katıldı
Jeoloji Yüksek Mühendisi Turgay Kuru, 9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi’nde AFAD tarafından gerçekleştirilen araştırmalarda ilk kez görev aldığını belirtti. Kuru, “Antarktika’nın Horseshoe Adası’nda depremselliğini anlamak amacıyla AFAD tarafından yeni bir geçici deprem gözlem istasyonu kurduk,” dedi.
Kuru, “Bölgenin genel jeolojisi incelenmiş olsa da sismik aktiviteler açısından istasyon sayısında eksiklikler vardı. Bu nedenle bir deprem cihazı getirerek kurduk. Gelecek yıllarda depremselliği daha hassas cihazlarla izlemeyi planlıyoruz,” değerlendirmesini yaptı.
Flora ve Faunanın Korunması İçin Önlemler Alındı
1960’lı yıllarda tanımlanan ve değişim gösteren kuş gribi, dönem dönem ölümcül salgınlara yol açmaktadır. Son salgın, 2020 sonlarında H5N1 suşuyla Kuzey Yarımküre’de başlamış ve birçok kuşun ölümüne neden olmuştur. Hastalığın, kuşların doğal göçleri ile Antarktika’ya ulaşma riski bulunuyor.
Bu sebeple, Antarktika’da çalışma yapacak bilim insanları için yüksek patojenli kuş gribi protokolü hazırlandı. Bilim insanları, gemiden karaya çıktıklarında ve geri döndüklerinde botlarını ve kıyafetlerini özel solüsyonlarla dezenfekte etti.
Ayrıca, canlılarla yakın temas halinde çalışan araştırmacılar, sahada maske, eldiven, gözlük ve koruyucu elbise kullanarak Antarktika’nın flora ve faunasının korunmasına katkı sağladı.