9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi Ekibi Türkiye’ye Döndü
İstanbul Havalimanı’ndan 6 Şubat’ta yola çıkan bilim ekibi, Brezilya ve Şili üzerinden 60 saat süren zorlu bir yolculukla Antarktika’ya ulaştı. Ekip, aynı güzergahı kullanarak Türkiye’ye dönüş yaptı.
Bilim heyeti, Horseshoe Adası’ndaki çalışmalarını tamamladıktan sonra Türkiye’nin yurtdışında kurulan ilk istasyonlarından biri olan sabit Küresel Konumlama Uydu Sistemi (GNSS) istasyonunun bakım ve tutum çalışmalarını gerçekleştirdi.
Katılımcılar, fırtınalı ve dalgalı deniz koşullarında Adelaide Adası’ndan Grandidier Kanalı, Penola Boğazı ve Le Marie kanallarını geçerek, önce Deception Adası’na, ardından King George Adası’na ulaştı.
Bilim heyeti, hava muhalefeti nedeniyle uçuşların yapılamaması sonucu bir ay süreyle Şili bayraklı Betanzos isimli gemide beklemek zorunda kaldı. Bu süre zarfında ekip, projeleri için son hazırlıklarını yaptı ve birbirleriyle sohbet ederek zaman geçirdi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’ın katıldığı törenle Beyaz Kıta’ya uğurlanan 20 kişilik ekip, dönüş yolculuğuna King George Adası’ndan Şili’nin Punta Arenas kentine uçarak başladı. 14 bin 700 kilometrelik yolculuğun ardından İstanbul’a ulaştılar.
İstanbul Havalimanı’nda, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Rektörü Prof. Dr. Hasan Mandal, yetkililer ve yakınları tarafından karşılanan ekip, hasret giderdi. Bazı ailelerin evcil hayvanlarıyla geldikleri gözlendi.
5 Ana Başlıkta ve 19 Projede Çalışmalar Gerçekleştirildi
Bu yıl, “Ulusal Kutup Bilim Stratejisi” kapsamında ulusal ve uluslararası alanda önem taşıyan 5 ana başlık çerçevesinde çalışmalar yürütüldü.
Strateji doğrultusunda, 2023-2035 yılları arasında araştırma önceliklerinin belirlenmesi ve kutup ekosistemindeki tüm paydaşların kamu yararının en üst düzeye ulaşması hedefleniyor. “Küresel iklim değişikliği”, “tehdit altındaki ekosistemler”, “antropojenik etkiler ve sosyal sistemler”, “geçmişten geleceğe bakmak” ve “uzaya bakış” temaları altında toplam 19 proje gerçekleştirildi.
Türkiye’nin bilimsel araştırma kampının bulunduğu Horseshoe Adası’nda, aralarında 4 yabancı araştırmacının da bulunduğu ekip, yeni batimetri haritaları üretti. Ayrıca, yeni kurulan yakın uzay gözlem istasyonları ile jeodezik istasyonlardan veri topladı; uzay gözlemleri, çevre kirliliği ve canlı yaşamı üzerinde araştırmalar gerçekleştirdi.
Bakan Kacır: “Çalışmalar, Bilim Dünyasına Önemli Veriler Kazandırdı”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, sosyal medya hesabında seferin başarıyla tamamlandığını belirterek, “Cumhurbaşkanlığımızın himayelerinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen 9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi, 34 gün boyunca zorlu koşullarda yürütüldü. Ekibimiz, 19 projeyi hayata geçirerek iklim değişikliği, kutup ekosistemi, yer bilimleri ve yaşam bilimleri gibi kritik alanlarda bilim dünyasına değerli veriler kazandırdı.” dedi.
“Dolu Dolu Geçen Bir Bilim Seferi Oldu”
Havalimanında açıklamalarda bulunan 9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi Koordinatörü Prof. Dr. Burcu Özsoy, seferin dolu dolu geçtiğini belirtti. Üç lise öğrencisinin de seferde yer aldığını açıklayan Özsoy, bu öğrencilerin TÜBİTAK’ın düzenlediği Kutup Araştırmaları Yarışması’nda başarılı olup Antarktika’ya gelme hakkı kazandığını vurguladı.
Özsoy, sefer ekibinin her zamanki gibi donanımlı olduğunu ifade ederek Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Milli Savunma Bakanlığına bağlı Harita Genel Müdürlüğü, Türk Deniz Kuvvetleri ve AFAD’dan katılımlar olduğunu kaydetti.
“Antarktika’da Ciddi Erime Söz Konusu”
Özsoy, Antarktika’da yapılan bilimsel çalışmalara dikkat çekerek, “Yapılan gözlemler, iklim değişikliği nedeniyle buzul alanlarının kaybolduğunu gösteriyor. Bu yıl 9. seferimizi gerçekleştirdik. Akademisyenlerimiz, topladıkları örnekleri laboratuvarlarda inceleyerek bilimsel yayınlar haline dönüştürecek.” dedi.
“Çalışmalarımız Uluslararası Literatüre Katkı Sunuyor”
Sefer lideri Prof. Dr. Hasan Hakan Yavaşoğlu, yapılan 19 projenin tez, doktora ve yüksek lisansa konu olacağını belirterek, “Bu yıl projelerimiz sucul ekosistemler üzerine yoğunlaştı. Adanın dört bir yanında deniz ve göl suyu ile toprak örnekleri toplandı.” ifadelerini kullandı.
Yavaşoğlu, Antarktika’da yapılan çalışmaların yalnızca yerel değil, uluslararası ölçekte de önemli veriler sağladığını vurguladı.
“Jeoloji Alanında da Gözlem ve Örnekleme Çalışmaları Yapıldı”
Seferin lider yardımcısı Dr. Göksu Uslular, Antarktika Yarımadası’nın kuzey bölgesinde bulunan Deception Adası’nda yoğunlaşan jeoloji çalışmaları gerçekleştirdiklerini belirtti. Uslular, bu bölgenin Antarktika’nın en aktif volkanlarından biri olduğunu ifade etti.
Horseshoe Adası üzerinde kurulan GNSS istasyonu ile elde edilen verilerin, buzul ve deniz buzu gözlemlerine katkı sağladığını ve çalışmaların devam edeceğini sözlerine ekledi.